Wat is Koopkracht?
Koopkracht is de hoeveelheid goederen en diensten die je kunt kopen met een bepaald geldbedrag. Als de prijzen stijgen (inflatie) maar je inkomen niet, daalt je koopkracht.
Koopkracht en inflatie
Stel je verdient €2.000 per maand. Met dat bedrag kun je vandaag een bepaalde hoeveelheid boodschappen, benzine en andere producten kopen. Als de inflatie 5% is en je salaris niet stijgt, kun je volgend jaar met datzelfde bedrag van €2.000 ongeveer 5% minder kopen. Je nominale inkomen is hetzelfde gebleven, maar je reële koopkracht is gedaald.
Hoe bereken je koopkracht?
Om te berekenen hoeveel koopkracht je hebt verloren of gewonnen, moet je kijken naar de verhouding tussen je inkomstenstijging en de inflatie:
- Koopkrachtstijging: je inkomen stijgt meer dan de inflatie
- Koopkracht gelijk: je inkomen stijgt evenveel als de inflatie
- Koopkrachtdaling: je inkomen stijgt minder dan de inflatie (of daalt)
Voorbeeld: Bij 4% inflatie en 2% loonsverhoging daalt je koopkracht met ongeveer 2%. Bij 4% inflatie en 5% loonsverhoging stijgt je koopkracht met ongeveer 1%.
Factoren die koopkracht beïnvloeden
Inflatie
De belangrijkste factor. Hoge inflatie betekent dat prijzen snel stijgen en je koopkracht sneller daalt als je inkomen niet meestijgt.
Loonsontwikkeling
Als je salaris jaarlijks wordt geïndexeerd aan de inflatie, blijft je koopkracht op peil. Veel cao's bevatten afspraken over loonsindexering.
Belastingen en premies
Ook veranderingen in belastingtarieven en sociale premies beïnvloeden je netto inkomen en daarmee je koopkracht.
Individuele uitgavenpatroon
De officiële inflatie is een gemiddelde. Als jouw uitgaven vooral gaan naar producten die harder stijgen (bijvoorbeeld energie), ervaar je een grotere koopkrachtdaling.
Koopkracht beschermen
Er zijn verschillende manieren om je koopkracht te beschermen:
- Vraag om loonsindexering in je cao of arbeidscontract
- Investeer in activa die waarde behouden tijdens inflatie
- Bouw een buffer op voor onverwachte kosten
- Vergelijk prijzen en koop bewuster
- Zoek naar alternatieven voor dure producten en diensten
Bereken je eigen koopkracht
Met onze koopkracht calculator kun je precies berekenen hoeveel je koopkracht is veranderd over de jaren. Vul je salaris en loonstijgingen in om te zien of je er op vooruit of achteruit bent gegaan. Bekijk ook de actuele inflatiecijfers om te weten wat de huidige inflatie is.